دندانپزشکی کودکان

هیچ چیز برای پدر و مادرها مهم‌تر از فرزندانشان نیستند. والدین دوست دارند فرزند در طول زندگی خود، از سلامت جسمی و روحی مطلوبی برخوردار باشد. مراقبت از دندان‌ها یکی از اقداماتی است که نقش مهمی در سلامت کودکان دارد. درست است که دندان‌های شیری برای همیشه دوام نمی‌آورند، اما اگر مراقب نباشید می‌تواند به سلامت دهان فرزندتان آسیب‌های بلندمدت وارد کند. خوشبختانه دندانپزشکی کودکان به طور خاص به مراقبت از دهان و دندان‌های کودکان می‌پردازد و می‌تواند مراقبت‌ها و راهکارهای بهداشتی مورد نیاز کودکان را ارائه دهد. کلینیک دندانپزشکی آیت با برخورداری از بهترین و باتجربه‌ترین متخصصان دندانپزشکی کودک خیال شما را بابت سلامت دهان و دندان فرزندان دلبند شما آسوده خواهد کرد. در این مقاله تلاش می‌کنیم تا دندانپزشکی اطفال را به شما معرفی کنیم و اهمیت آن را توضیح دهیم. پس تا انتها همراه ما باشید.

دندانپزشکی کودکان چیست؟

دندانپزشکی کودکان که به آن دندانپزشکی اطفال نیز گفته می‌شود، شاخه‌ای از دندانپزشکی است که به بررسی و مدیریت سلامت دندان در کودکان می‌پردازد. دندانپزشک کودک در تشخیص و درمان مشکلات دندانی در نوزادان، کودکان و نوجوانان تخصص دارد. او بر روی مشکلات منحصربفرد دندانی تمرکز می‌کند که می‌تواند در لثه‌ها، دندان‌ها و فک در هنگام رشد بدن کودک ایجاد شود.

دندان‌های شیری کودکان در شش ماه اول زندگی رشد می‌کنند. این دندان‌ها در حدود شش یا هفت سالگی شروع به افتادن می‌کنند و با دندان‌های دائمی یا ثانویه جایگزین می‌شوند. اگرچه دندان‌های شیری مدت زیادی در دهان نیستند، اما مهم است که مراقبت از آن‌ها به خوبی انجام شود. زیرا عدم مراقبت مناسب از دندان‌های شیری می‌تواند منجر به پوسیدگی آن‌ها و بروز بیماری‌هایی شود که اثراتی درازمدت دارد. مراجعه  به کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت، تضمین می‌کند که غربالگری و درمان مناسب برای جلوگیری از مشکلات دندانی که ممکن است در آینده برای فرزندتان ایجاد شود، صورت می‌گیرد.

چرا مراجعه به دندانپزشکی کودکان مهم است؟

مراقبت از دندان برای افراد در هر سنی مهم است. اما دلیل اهمیت دندانپزشکی کودکان این است که مراجعه زودهنگام و منظم کودکان به دندانپزشک باعث ایجاد عادات خوب برای آن‌ها ایجاد می‌شود و کودکان را برای مراقبت از دندان‌هایشان برای سال‌های آینده تشویق می‌کند. در ادامه به برخی از دلایل اهمیت دندانپزشکی اطفال اشاره می‌کنیم.

جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها

بچه‌ها خوراکی‌های شیرین را دوست دارند و این خوراکی‌ها علیرغم خوشمزگی می‌توانند دندان‌های کوچک آن‌ها را مستعد پوسیدگی کنند. مراجعه منظم به دندانپزشکی اطفال برای کودکان بسیار مهم است. زیرا از این طریق می‌توان دندان‌های آن‌ها را از نظر پوسیدگی که ممکن است به دلیل مصرف قند و شیرینی ایجاد شده باشد، ارزیابی کرد. همچنین رعایت بهداشت دهان و دندان در سنین پایین بسیار دشوارتر است، زیرا ممکن است به اندازه یک بزرگسال نظم و انضباط وجود نداشته باشد. این دلیل دیگری بر اهمیت مراقبت از دندان برای کودکان است.

اقدامات پیشگیرانه با مراجعه منظم به دندانپزشکی کودکان

بسیاری از دندانپزشکان اطفال اقدامات پیشگیرانه‌‌ای را برای کودکان انجام می‌دهند. از آنجایی که کودکان ممکن است نتوانند بهداشت دهان و دندان به طور کامل رعایت کنند، دندانپزشکی کودکان می‌تواند از سیلانت‌های دندانی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان‌های آن‌ها استفاده کنند. دندانپزشکان کودک توصیه می‌کنند که پدر و مادرها هر روز یک روال ثابت و منظم  برای بهداشت دهان و دندان فرزندانشان اجرا کنند تا از آسیب دیدن دندان‌های آن‌ها جلوگیری شود.

بهبود سلامتی و رشد

کودکان به طور مداوم در حال رشد و تکامل هستند. در طول دوران کودکی، دندان‌ها و لثه‌ها دچار تغییرات زیادی می‌شوند. بنابراین مهم است که دندان‌های شیری سالم نگه داشته شوند تا دندان‌های دائمی به طور مناسب و سالم رشد کنند. رعایت بهداشت دهان و دندان کودک و مراجعه منظم به دندانپزشکی اطفال، به سلامت کلی کودکان کمک می‌کند و در نتیجه باعث رشد مناسب و مطلوب آن‌ها می‌شود.

سلامتی کلی دندان‌های کودک در آینده

اطمینان از اینکه مراقبت از دندان کودک در اولویت پدر و مادرها باشد به آینده او کمک می‌کند. هنگامی که کودک برای رعایت بهداشت دهان و دندان خود، آموزش‌های کافی دیده باشد، وقتی بزرگ می‌شود، احتمال بیشتری دارد که عادت‌های بهداشت دهان و دندان خوب داشته باشد. بدین ترتیب سلامت کلی دهان و دندان‌ها در شرایط مطلوب باقی می‌ماند.

اصلاح عادات بد کودکان بعد از مشورت با دندانپزشک

نه تنها مراجعه منظم به دندانپزشکی کودکان برای سلامت دهان و دندان فرزند شما مفید است، بلکه به آن‌ها عادات سالم می‌آموزد و عادات بد را اصلاح می‌کند. دندانپزشکان اطفال تخصص دارند که دندانپزشکی را تا حد امکان برای بچه‌ها سرگرم‌کننده و راحت کنند، تا کودک تجربه خوشایندی از دندانپزشکی داشته باشد. این امر از ایجاد اضطراب دندانپزشکی در آن‌ها جلوگیری می‌کند و به کودکان می‌آموزد که مراقبت از دندان‌ها بخش مهم و روتینی از زندگی است. بنابراین، کودکان وقتی بزرگ می‌شوند، این الگوها را برای حفظ سلامت دهان خود ادامه می‌دهند. از طرف دیگر بچه‌ها عاشق تقلید هستند و دیدن والدینی که بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت می‌کنند، آن‌ها را نیز به انجام این کار ترغیب می‌کند و می‌پذیرند که نباید با مسواک زدن مقابله کنند. برای مشاوره اصلاح عادات بد کودک خود می‌توانید با کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت تماس بگیرید تا راهنمایی‌های لازم در این زمینه به شما ارائه شود.

خدمات قابل ارائه در دندانپزشکی کودکان

تلاش برای حفظ سلامت دهان و دندان در طول زندگی باید از دوران کودکی آغاز شود. والدین نقش اصلی را در زمینه سلامت دهان و دندان در کودکان ایفا می‌کنند و باید فرزندان خود را برای معاینه منظم به مطب دندانپزشکی کودکان ببرند و به آن‌ها در حفظ سلامت دندان کمک کنند. دندانپزشکان اطفال خدماتی به کودکان ارائه می‌دهند که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.

ملاقات اولیه آشنایی کودک با محیط

کارشناسان توصیه می‌کنند که والدین پس از یک‌سالگی، فرزندشان را برای معاینه به دندانپزشکی کودکان ببرند. بدین ترتیب کودک از همان ابتدای زندگی با محیط دندانپزشکی آشنا می‌شود و دندانپزشک می‌تواند دندان‌ها و لثه‌های کودک را برای هرگونه نشانه‌ای از پوسیدگی یا بیماری بررسی کند.

فلورایدتراپی

یکی از راهکارهای پیشگیرانه عالی که توسط دندانپزشکان اطفال ارائه می‌شود، فلورایدتراپی است. فلورایدتراپی با استفاده از یک برس کوچک روی سطح و کناره‌های هر دندان اعمال می‌شود و فرآیند آن سریع و بدون درد است. فلوراید، مینای دندان را در برابر اثرات باکتری‌ها و پلاک‌ها تقویت می‌کند.

فیشورسیلانت‌تراپی

سطوح رویی دندان‌های آسیاب با شیارهای عمیق و باریک و حفره‌هایی که دارد، در معرض خطر پوسیدگی هستند. این شیارها، غذاها و پلاک‌ها را جمع‌آوری می‌کنند، اما دسترسی به آن‌ها با مسواک سخت است. فیشورسیلانت پوشش‌های محافظ سختی هستند که این شیارها و حفره‌ها را می‌پوشاند و از دندان‌های کودک محافظت می‌کنند. در صورتی که دندان‌های کودک در معرض خطر بالای پوسیدگی در حفره‌ها و شیارهایش باشد، فیشورسیلانت‌تراپی توصیه می‌شود.

اولین مرحله فیشورسیلانت‌تراپی که در مطب دندانپزشکی کودکان انجام می‌شود، حذف تمام مواد غذایی و پلاک‌ها از شیار‌ها و حفره‌های دندان‌ است. این فرآیند خیلی سریع است و باعث ناراحتی کودک نمی‌شود. پس از آن، دندان‌ شسته شده و خشک می‌شود. زیرا برای اینکه فیشورسیلانت موثر باشد، دندان‌ باید تمیز و خشک باشد. در پایان نیز، مواد فیشورسیلانت روی دندان‌ اعمال می‌شود.

ترمیم دندان‌های پوسیده با مواد همرنگ

پوسیدگی دندان، تخریب مینای دندان است که می‌تواند منجر به ایجاد حفره‌هایی در دندان‌ شود. پوسیدگی دندان توسط باکتری‌ها و عوامل دیگر ایجاد می‌شود. زمانی که غذاهای حاوی کربوهیدرات روی دندان باقی می‌مانند، این اتفاق می‌افتد. باکتری‌هایی که به طور معمول در دهان زندگی می‌کنند، این غذاها را تغییر می‌دهند و از آن‌ها اسید می‌سازند. از ترکیب باکتری‌ها، غذا، اسید و بزاق ماده‌ای به نام پلاک تشکیل می‌شود که به دندان‌ها می‌چسبد. با گذشت زمان، اسیدهای ساخته شده توسط باکتری‌ها، مینای دندان را از بین می‌برند و باعث ایجاد حفره می‌شوند.

در دندانپزشکی کودکان، درمان و ترمیم دندان‌های پوسیده کودک در بسیاری موارد از طریق برداشتن قسمت پوسیده دندان و جایگزینی آن با پرکننده‌های کامپوزیت انجام می‌شود. آن‌ها موادی همرنگ دندان هستند که در دندان‌ها قرار می‌گیرند تا آسیب‌های ناشی از پوسیدگی دندان را ترمیم کنند.

ترمیم دندان‌های پوسیده با آمالگام

یکی دیگر از خدمات دندانپزشکی کودکان ترمیم دندان‌های پوسیده با آمالگام است. پرکننده‌های آمالگام برای ترمیم دندان‌هایی که تحت تأثیر پوسیدگی، ترک و شکستگی قرار گرفته‌اند، استفاده می‌شود. قسمت پوسیده یا آسیب‌دیده دندان برداشته شده و سپس با آمالگام پر می‌شود. امروزه پرکننده‌های آمالگام به همراه پرکننده‌های کامپوزیت (همرنگ دندان)، بیشترین استفاده را دارند. آن‌ها بیشتر در دندان‌های عقب استفاده می‌شود، زیرا رنگ آمالگام به زیبایی یک پرکننده کامپوزیت نیست. مانند اکثر ترمیم‌های دندان، پر کردن آمالگام دائمی نیست و ممکن است روزی نیاز به جایگزینی داشته باشد. آن‌ها بسیار بادوام هستند و سال‌ها دوام خواهند داشت.

کشیدن دندان‌های عفونی

زمانی که عفونت، زیر دندان کودک وجود داشته باشد، دندانپزشک کودک ممکن است کشیدن دندان را توصیه کند. همچنین یکی دیگر از دلایل رایج کشیدن دندان کودک زمانی است که حفره داخل دندان آنقدر بزرگ است که ساختار سالم کافی برای پرکردن یا روکش کردن دندان باقی‌نمانده است. در چنین شرایطی با مراجعه به دندانپزشکی کودکان و تشخیص دندانپزشک، می‌توانید دندان عفونی را از دهان کودک خود خارج کنید.

پالپوتومی (رفع درد دندان پوسیده با حذف بخش عصبی مرکزی در تاج دندان)

اگر کودک شما دچار دندان‌درد شدید شده است، ممکن است نیاز به پالپوتومی داشته باشد. پالپوتومی بهترین راه برای تسکین درد، حفظ دندان و سالم نگه داشتن آن تا زمانی است که به طور طبیعی بیفتد و با دندان دائمی جایگزین شود.

پالپوتومی روشی است که در دندانپزشکی کودکان برای ترمیم دندان‌های شیری عفونی استفاده می‌شود. معمولاً دندان‌های شیری به دلیل پوسیدگی دندان درمان‌نشده، عفونی می‌شوند. این مشکل زمانی اتفاق می‌افتد که حفره، لایه بیرونی دندان را از بین می‌برد و به پالپ نرم داخل دندان کودک شما حمله می‌کند. این پالپ پر از اعصاب است، بنابراین باعث درد و ناراحتی زیاد می‌شود.

صرف نظر از اینکه عفونت چگونه اتفاق افتاده، راه‌حل آن یکسان است. پالپوتومی برای جلوگیری از افتادن دندان در اثر عفونت استفاده می‌شود. در این روش، دندانپزشک، دندان کودک شما را باز می‌کند، پالپ عفونی و آسیب‌دیده را از قسمت بالایی دندان خارج می‌کند. سپس پالپ باقی‌مانده دندان را با استفاده از داروی خاصی درمان می‌کند تا در برابر عفونت محافظت شود. پس از این مرحله، دندان کودک روکش یا پر می‌شود و درمان تکمیل می‌شود.

پالپکتومی (رفع درد دندان عفونی با حذف بخش عصبی در ناحیه تاج و ریشه)

پالپوتومی و پالپکتومی روش‌های ایمن و موثری برای بازگرداندن سلامت به دندان آسیب‌دیده هستند. هر دوی آن‌ها پوسیدگی، عفونت یا ضربه‌ای که به پالپ دندان رسیده است را ترمیم می‌کنند، اما یکسان نیستند. پالپکتومی، روشی است که پالپ را از تمام قسمت‌های دندان، از جمله پالپ ریشه، خارج می‌کند. این روش ترمیمی روی دندان‌هایی انجام می‌شود که دیگر زنده نیستند. پالپکتومی می‌تواند دندان‌های شیری با پالپ مرده یا آبسه عفونی را درمان کند. این روش شامل برداشتن تمام محتویات محفظه داخلی دندان است و هدف از انجام آن در دندانپزشکی اطفال، تمیز کردن کل کانال ریشه دندان کودک برای محافظت از آن در برابر عفونت بیشتر است.

نصب تاج مصنوعی از جنس استنلس استیل (S.S.Crown)

تاج مصنوعی استنلس استیل یا استیل ضدزنگ که به آن‌ها روکش‌های فلزی پیش‌ساخته نیز گفته می‌شود، به عنوان جایگزینی برای پرکننده‌های آمالگام و کامپوزیت استفاده می‌شوند. بیشتر آن‌ها چهار سال یا بیشتر عمر می‌کنند و همچنین دارای سطح صیقلی هستند که تمیز کردن آن‌ها را آسان می‌کند. این روکش‌های فلزی برای ترمیم دندان‌های شیری که به شدت شکسته‌ یا آسیب‌دیده هستند به کار می‌روند. آن‌ها بادوام، مقاوم در برابر خوردگی و ارزان هستند و به محافظت از دندان‌های پوسیده کودکان کمک می‌کنند.

یکی دیگر از خدمات دندانپزشکی کودکان نصب این تاج‌های فلزی بر روی دندان‌های آسیب‌دیده کودک است. این روکش‌های پیش‌ساخته با دندان‌های آسیب‌دیده تطبیق داده می‌شوند و در دهان کودک بسیار راحت هستند. تاج مصنوعی استنلس استیل، در هنگام افتادن دندان شیری، بدون ایجاد هیچ عارضه‌ای خارج می‌شود. علاوه بر این، این روکش دندان به گونه‌ای ساخته شده است که تا زمانی که دندان‌های شیری هستند دوام می‌آورد و تا آن زمان نیازی به مراجعه مکرر به دندانپزشک نیست.

نصب فضانگهدارنده

دندان‌های شیری فرزندتان فقط برای این نیست که لبخندی زیبا داشته باشند یا از آن‌ها برای جویدن غذا استفاده کنند. هر دندان شیری مسیری را باز می‌کند و به عنوان راهنمای دندان دائمی که به جای آن جوانه می‌زند، عمل می‌کند. این یک فرآیند طبیعی است. وقتی کودک شما خیلی زود دندان شیری خود را از دست می‌دهد، رویش دندان دائمی، راهنما ندارد. ممکن است در موقعیت اشتباه جوانه بزند یا به ناحیه اشتباه لثه برود. همچنین دندان‌های همسایه را نیز می‌تواند کج کند و هم‌ترازی آن‌ها را مختل کند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، به این معنی است که فضای کافی برای دندان دائمی وجود ندارد و از این رو نیاز به نصب فضانگهدارنده است که در دندانپزشکی کودکان انجام می‌شود.

فضانگهدارنده‌ها دستگاه‌های ارتودنسی هستند که وظیفه اصلی آن‌ها مدیریت از دست دادن زودرس دندان شیری است. این دستگاه‌ها همچنین به جلوگیری از مال‌اکلوژن (ناهمترازی دندان‌ها)، شلوغی بیش از حد و سایر بیماری‌های ارتودنسی کمک می‌کنند. اگر دندان‌های شیری کودک، پیش از موعد از بین برود، فضانگهدارنده‌ها شرایطی را فراهم می‌کنند که دندان‌های دائمی در فضای خالی رویش نکنند.

سوالات پرتکرار دندانپزشکی کودکان

در این بخش به سوالات مهمی که در مورد دندانپزشکی کودکان پرسیده می‌شود، پاسخ می‌دهیم.