تحلیل‌رفتن لثهها از جمله مشکلات رایج و شایعی است که برای بزرگسالان پیش می‌آید و استفاده از دندان مصنوعی یکی از اصلی‌ترین علل بروز این بیماری است. متأسفانه لثه‌های تحلیل‌رفته مانند لثه‌های سالم، پتانسیل تکمیل هر روند درمانی را ندارند و اگر دندان ازدست‌رفته‌ای دارید و به‌دنبال روش مناسبی برای جایگزین‌کردن آن هستید، باید به یک کلینیک معتبر و تخصصی مانند کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت مراجعه کنید تا با معرفی انواع دندان مصنوعی برای لثه های تحلیل رفته به شما برای جایگزین‌کردن دندان از دست‌رفته‌تان کمک کند. در ادامه با ما همراه باشید تا انواع روش‌ها را معرفی کنیم و مزایا و معایب هر یک را برشماریم.
تحلیل لثه و دندان مصنوعی
بیماری لثه یا همان تحلیل استخوان لثه یک عفونت بسیار شایع است که پیامدهای منفی جدی مانند ازدست‌دادن دندان در بزرگسالان را دارد. متأسفانه بیماری لثه می‌تواند علامتی از یک بیماری داخلی جدی مانند بیماری قلبی، عروقی، عصبی و دیابتی باشد و به‌همین‌علت باید درمان آن جدی گرفته شود.
عموماً التهاب لثه به‌علت تجمع پلاک باکتری در اطراف دندان و خط لثه ایجاد می‌شود. فضای خالی میان دندان‌ها شرایط مناسبی را برای فعالیت باکتری‌ها فراهم می‌کند و به‌این‌ترتیب باکتری‌ها در همه جای لثه پخش می‌شوند.
نتیجه ادامه‌دارشدن این فرایند، تحلیل‌رفتن لثه یا عقب‌نشینی آن خواهد بود و این تازه شروع ماجرا است؛ چراکه بیمار در ادامه با مشکلاتی از قبیل عفونت، التهاب، تورم، ضعف سیستم ایمنی، پوسیدگی دندان‌ها، لق‌شدن دندان‌ها و … مواجه خواهد بود.
در این بین بیمارانی که از دندان مصنوعی استفاده می‌کنند کاندیدای مناسبی برای تحلیل استخوان لثه هستند؛ چراکه رعایت مراقبت‌های بهداشتی دهان و دندان در این افراد اهمیت بیشتری دارد و کوچک‌ترین قصوری می‌تواند آسیب‌های جدی به لثه وارد کند. ایجاد پلاک در اطراف دندان‌های مصنوعی رایج‌ترین مشکلی است برای این بیماران به وجود می‌آید.
بررسی انواع دندان مصنوعی: مزایا و معایب
دندان‌های مصنوعی انواع مختلفی دارند و با توجه به وضعیت سلامت فک و لثهها پزشک تصمیم به استفاده از هر یک از آن‌ها می‌گیرد. انواع پروتزهای دندانی عبارت‌اند از:
پروتزهای دندانی متحرک
یکی از انواع دندان مصنوعی برای لثه‌های تحلیل‌رفته، پروتزهای دندانی متحرک هستند که به‌عنوان دندان مصنوعی نیز شناخته می‌شوند. این پروتزها به‌دلیل انعطاف‌پذیری بالا، قابلیت سازگاری با تغییرات مختلف و مقطعی لثه و همچنین هزینه مناسب بسیار محبوب هستند و جایگزین خوبی برای دندان‌های ازدست‌رفته به شمار می‌آیند.
البته که اگر میزان تحلیل‌رفتن لثهها زیاد باشد، نگه‌داشتن این پروتزها توسط لثه ممکن نخواهد بود و پروتزها باید به‌طور مکرر بررسی، تعمیر و حتی تعویض شوند.
پروتزهای دندانی ثابت
یکی دیگر از انواع دندان مصنوعی برای لثه‌های تحلیل‌رفته، پروتزهای ثابت مانند بریج دندان، کاشت و … هستند و خوشبختانه برای جلوگیری از تحلیل بیشتر استخوان فک نیز کاربرد دارند. البته که برای استفاده از پروتزهای ثابت بیمار باید از سلامت نسبی در ناحیه فک، لثه و استخوان فک برخوردار باشد و پروسه درمان ممکن است ماه‌ها به طول بیانجامد.
دندان‌های مصنوعی موقت
دندان‌های مصنوعی موقت با توجه به استحکام بالا و قیمت بسیار پایین می‌توانند گزینه خوبی برای بیمارانی باشند که به‌دنبال یک راه حل موقت اما کاربردی برای جایگزین‌کردن دندان‌های ازدست‌رفته‌شان هستند.
تأثیرات تحلیل لثه بر انتخاب دندان مصنوعی
تحلیل‌رفتن لثه و استخوان فک تأثیرات زیادی بر روی انتخاب نوع دندان مصنوعی و استفاده از شیوه‌های مدرن جایگزین‌کردن دندان‌های ازدست‌رفته می‌گذارد. بخشی از مهم‌ترین پیامدهای این مسئله عبارت‌اند از:
تأثیر بر ثبات و راحتی دندان مصنوعی
یکی از اصلی‌ترین تأثیرات تحلیل لثه در انتخاب پروتزهای دندانی، ثبات دندان‌های مصنوعی در دهان است. زمانی که لثهها تحلیل می‌روند، ثابت نگه‌داشتن پروتزهای مصنوعی در دهان بسیار سخت است و این ناپایداری تأثیرات زیادی بر زندگی روزمره بیمار به‌خصوص در غذاخوردن و صحبت‌کردن می‌گذارد.
درنظرگرفتن وضعیت بافت‌های نرم و سخت دهان
یکی دیگر از تأثیرات تحلیل‌رفتن استخوان لثه وضعیت بافت‌های نرم و سخت دهان است که در پروسه انتخاب دندان مصنوعی باید موردتوجه قرار بگیرد؛ چراکه برای استفاده از بسیاری از روش‌ها که کاملاً متکی بر سلامت لثه هستند، تحلیل استخوان فک ایجاد مشکلات بسیاری در روند درمان خواهد کرد.
ارزیابی جامع برای یافتن بهترین گزینه
در نهایت باید با توجه به وضعیت دهان و دندان شما، بودجه، رادیوگرافی، معاینات اولیه و تشخیص پزشک، ارزیابی جامعی صورت بگیرد تا متوجه شوید چه روشی می‌تواند برای کسب بهترین نتیجه از فرایند درمان سودمند است. نظر پزشک متخصص در مرحله ارزیابی اهمیت زیادی خواهد داشت.
نکات مهم در نصب و مراقبت از دندان مصنوعی
پروسه نصب و مراقبت از دندان مصنوعی برای لثه های تحلیل رفته، کاملاً متفاوت با شرایط بیمارانی است که از سلامت کافی در نواحی فک و لثه برخوردار هستند؛ بنابراین اگر شما هم جزء این دسته از افراد هستید، باید نکات مهمی را در این پروسه رعایت کنید تا نتیجه درمان رضایت‌بخش باشد:
- پروسه نصب پروتزهای مصنوعی که باید به‌وسیله دندانپزشک متخصص و مجرب انجام شود؛ چراکه هماهنگی آن با فرم و رنگ دندان‌های طبیعی در ظاهر نهایی اهمیت زیادی دارد.
- پس‌از نصب دندان مصنوعی پزشک پروتزها را از لحاظ ارتفاع، رنگ و … تنظیم می‌کند و از شما می‌خواهد که در مورد آن نظر بدهید. این مرحله اهمیت زیادی دارد؛ زیرا دندان‌های مصنوعی باید به‌درستی در دهان ثابت شوند.
- ممکن است شکل روند درمان منجر به ایجاد التهابات جزیی در ناحیه فک شود و به‌همین‌علت شما احساس درد در این ناحیه داشته باشید. این درد با مسکن‌های معمولی طی چند ساعت برطرف خواهد شد.
- رعایت نکات بهداشتی اهمیت زیادی در تکمیل روند درمان دارد و شما باید در طول روز حداقل دو بار مسواک بزنید و هر شب نخ‌دندان بکشید.
- بهتر است پس‌از غذاخوردن پروتزهای مصنوعی را از دهان خارج کنید و کاملاً بشویید.
- هر شب پیش‌از خواب، دندان‌های مصنوعی را در آب یا محلول تمیزکننده مخصوص دندان مصنوعی بگذارید تا خیس شود و اگر از محلول‌های تمیزکننده استفاده می‌کنید، حتماً پیش‌از قراردادن در دهان، مجدداً آن را بشویید.
- در طول روز اجازه دهید لثه‌هایتان حداقل ۵ تا ۶ ساعت با خارج‌کردن دندان مصنوعی از دهان استراحت کنند.
- رژیم غذایی کامل و مناسبی داشته باشید و اجازه دهید ویتامین‌ها، پروتئین، کلسیم و مواد معدنی به میزان کافی به بدنتان برسد.
- معاینات دوره‌ای را فراموش نکنید و حتماً طبق برنامه از پیش تعین‌شده به پزشک مراجعه کنید تا در صورت وجود مشکلی پیش‌از حادشدن، برطرف شود.
آیا در صورت ابتلا به بیماری لثه می‌توانیم از دندان مصنوعی استفاده کنیم؟
متأسفانه درحال‌حاضر هیچ راه و روش درمانی برای رشد مجدد لثه‌های تحلیل‌رفته وجود ندارد؛ اما شما می‌توانید با استفاده از پروتزهای دندانی مختلف، ظاهر لثه‌های خود را بهبود ببخشید.
علائم تحلیل لثه دندان مصنوعی
تحلیل لثه می‌تواند با علائم مختلفی همراه باشد که به‌محض مشاهده آن‌ها باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. البته در برخی از موارد هم دیده شده است تحلیل لثه با هیچ علامتی همراه نیست و به‌همین‌علت شما باید ضمن رعایت نکات بهداشت دهان و دندان حتماً برای چکاپ ۶ ماهه یا سالانه به کلینیک‌های دندانپزشکی مراجعه کنید تا در صورت وجود این بیماری پیش‌از حادشدن اوضاع، روند تحلیل‌رفتن لثه متوقف شود. به‌خصوص اگر از دندان مصنوعی استفاده می‌کنید، روند تحلیل‌رفتن لثه‌هایتان ممکن است در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی، تسریع شود. اصلی‌ترین علائم تحلیل لثه عبارت‌اند از:
- درد، خون‌ریزی، حساسیت، التهاب و تورم لثه به‌خصوص هنگام مسواک‌زدن؛
- عقب‌رفتن خط لثه؛
- بو و طعم بد دهان؛
- ایجاد چرک در اطراف دندان مصنوعی؛
- قرمزشدن لثهها به‌خصوص در نواحی اطراف پروتزها؛
- لق‌شدن دندان‌های دائمی؛
- مشاهده بیماری‌های قلبی و عروقی جدید.
علل تحلیل لثه در زمان استفاده از دندان مصنوعی چیست؟
تحلیل‌رفتن لثه در زمان استفاده از دندان مصنوعی می‌تواند علل مختلفی داشته باشد که رایج‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- باکتری‌های دهانی یکی از اصلی‌ترین دلایل عقب‌نشینی خط لثه هستند که با ایجادکردن پلاک بر روی دندان‌ها (چه دندان‌های دائمی و چه دندان‌های مصنوعی) شرایطی را برای تحلیل‌رفتن لثه فراهم می‌کنند. عدم رعایت نکات بهداشتی و مراقبت‌نکردن از دندان‌ها اصلی‌ترین عامل ایجاد این نوع عفونت‌های باکتریایی است.
- گیره‌های فلزی به‌کاررفته در دندان‌های مصنوعی در موارد کمی ممکن است باعث ایجاد التهاب، درد و در نهایت تحلیل لثه شود. اگر از پروتزهای دندانی جزیی یا همان پارسیل استفاده می‌کنید، حتماً در طول روز نکات مراقبتی و بهداشتی را رعایت کنید و از معاینات دوره‌ای غافل نشوید.
- ایجاد زخم در ناحیه لثه پس‌از استفاده از دندان مصنوعی یکی از عوارض جانبی است که می‌تواند منجر به تحلیل‌رفتن لثه شود.
تحلیل لثه تا چه حد درمان می‌شود؟
بیماری تحلیل لثه یکی از بیماری‌های رایج دهانی است که بیش‌از ۶۵ درصد افراد را تهدید می‌کند؛ اما خوشبختانه روند این بیماری به‌شکلی است که اگر در زمان مناسب یا پس‌از مشاهده علائم اولیه به پزشک مراجعه کنید، به‌راحتی می‌توانید از پیشرفت آن جلوگیری کنید. رعایت نکات بهداشتی و مراقبتی به‌خصوص برای افرادی که از دندان‌های مصنوعی استفاده می‌کنند و بیشتر در معرض تحلیل‌رفتن لثه‌هایشان هستند، می‌تواند باعث توقف این روند شود.
اگر لثه کافی برای دندان مصنوعی نداشته باشیم، باید چه کاری انجام دهیم؟
اگر به هر دلیلی، لثه کافی برای حمایت از دندان‌های مصنوعی را ندارید، پیشنهاد می‌کنیم یکی از گزینه‌های زیر را به‌عنوان روش مناسب جایگزین‌کردن جای خالی دندان ازدست‌رفته برای لثه‌های تحلیل‌رفتۀ خود انتخاب کنید.
ایمپلنت‌های دندانی
کاشت ایمپلنت دندان یک روش جایگزین مناسب برای پرکردن جای خالی دندان‌های ازدست‌رفته است و شما می‌توانید هم به‌صورت تکی و هم به‌شکل چندتایی و فک کامل از کاشت ایمپلنت استفاده کنید.
دندان‌های مصنوعی متکی بر ایمپلنت
این مدل از دندان‌های مصنوعی به‌وسیله یک نوار نازک میله‌ای که کاملاً از فرم فک و لثه پیروی می‌کنند و به ۲ تا ۵ ایمپلنت متصل می‌شوند. به‌این‌ترتیب روی استخوان فک قرار می‌گیرند.
دندان مصنوعی تکه‌ای
دندان مصنوعی تکه‌ای یا همان پروتز پارسیل روش مناسبی برای جایگزین‌کردن یک یا چند دندان از دست‌رفته است و می‌تواند مشکل شما را برطرف کند.
پیوند لثه
روش کاربردی دیگر پیوند لثه است که می‌تواند عقب‌نشینی لثه‌های شما را اصلاح کند. این جراحی بسیار ساده است و در طی آن متخصص لثه، تکه‌ای از بافت موردنظر را از سقف دهان یا بافت سالم لثه جدا می‌کند و آن را به محلی که لثه‌های شما تحلیل رفته است، پیوند می‌دهد.
سخن پایانی
انتخاب یک روش مناسب برای جایگزین‌کردن دندان‌های ازدست‌رفته به‌خصوص در شرایطی که لثه‌هایتان تحلیل رفته است، اهمیت زیادی دارد و این کار تنها از یک متخصص مجرب در حوزه کاشت دندان و بیماری‌های لثه برمی‌آید. در کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت، همۀ روش‌های ممکن برای پرکردن جای خالی دندان‌های از دست‌رفته مانند دندان مصنوعی برای لثه های تحلیل رفته به بیماران ارائه می‌شود.
