کاشت ایمپلنت برای جایگزین‌کردن دندان‌های ازدست‌رفته، روش مطمئن و مرسومی است که در سرتاسر دنیا انجام می‌شود؛ اما بسیاری از افراد به‌دلایل مختلف پزشکی و حتی غیرپزشکی امکان استفاده از این روش را ندارند. خوشبختانه در کلینیک‌های معتبر کشور مانند کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت استفاده از کلیه روش‌های جایگزین برای کاشت دندان بدون ایمپلنت امکان‌پذیر است و شما می‌توانید مناسب‌ترین روش را برای درمان خود انتخاب کنید. در ادامه با ما همراه شوید تا رایج‌ترین روش‌های کاشت دندان بدون استفاده از جراحی و ایمپلنت را به شما معرفی کنیم.
کاشت ایمپلنت‌های دندانی برای چه افرادی امکان‌پذیر نیست؟
با وجود اینکه کاشت ایمپلنت دندان یکی از بهترین روش‌ها برای جایگزین‌کردن دندان‌های ازدست‌رفته است؛ اما بسیاری از افراد به‌دلیل شرایط جسمی، وضعیت لثه‌ها، سبک زندگی، وضعیت استخوان‌های فک و … نمی توانند از این روش تقریباً دائمی استفاده کنند. اگر شرایط جسمانی و وضعیتی مشابه با لیستی که در ادامه ذکر می‌کنیم دارید، شما گزینه مناسبی برای کاشت دندان نخواهید بود و باید سراغ روش‌های کاشت دندان بدون ایمپلنت بروید:
- مبتلایان به سرطان؛
- مبتلایان پوکی استخوان شدید؛
- بیماران تالاسمی؛
- بیمارانی که تراکم استخوان کافی در ناحیه فک را ندارند؛
- مبتلایان به نارسایی‌های قلبی به‌طورکلی بیماران با سوابق مشکلات قلبی جدّی؛
- بیماران سالمند و ناتوان؛
- مبتلایان به دیابت شدید؛
- بیماران با سیستم ایمنی ضعیف؛
- بیمارانی که تحت درمان‌های رادیوتراپی در ناحیه فک و صورت هستند؛
- افراد سیگاری و مصرف‌کنندگان دخانیات.
جایگزین ایمپلنت دندان: به‌جای ایمپلنت چه‌کار کنیم؟
اگر شما هم کاندیدای مناسبی برای کاشت ایمپلنت‌های دندانی نیستید، نگران نباشید! خوشبختانه روش‌های بسیاری برای کاشت دندان بدون ایمپلنت وجود دارد که شما می‌توانید با توجه به وضعیت دندان‌ها، سبک زندگی و نظر پزشک، مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کنید. مرسوم‌ترین روش‌های کاشت دندان بدون ایمپلنت عبارت‌اند از:
بریج دندان
یکی از روش‌های کاشت دندان بدون انجام ایمپلنت، بریج دندان یا پل دندان است. در این روش، پزشک به‌منظور جایگزین‌کردن یک یا چند دندان که به‌هردلیلی از دست رفته‌اند، دو دندان مجاور را به‌عنوان تکیه‌گاه درنظر می‌گیرد و با تراش‌دادن این دو دندان از آن‌ها اباتمنت می‌سازد و دندان مصنوعی جدید را در جای خالی می‌گذارد. بریج‌ها شبیه به دندان طبیعی هستند، جنسی سرامیکی، فلزی یا ترکیبی از این دو را دارند، ثابت هستند و نمی‌توان آن‌ها را از دهان خارج کرد.
بریج دندان با پایه ایمپلنت
بریج دندان انواع مختلفی مانند بریج کنسولی، بریج سنتی، بریج مریلند، بریج با پایه ایمپلنت و … دارد. یکی از بهترین و کاربردی‌ترین انواع این روش کاشت دندان روش بریج دندان با پایه ایمپلنت است. در این تکنیک به‌جای اینکه پل دندان توسط دو دندان مجاور حمایت شود، توسط یک پایه ایمپلنت در جای خود ثابت می‌شود.
در حقیقت در این روش در جای خالی هر یک از دندان‌های ازدست‌رفته طی روش جراحی مرسوم یک پایه ایمپلنت قرار داده می‌شود و این پایه‌ها بریج دندان را در جای خود محکم نگه می‌دارند. اگر چندین دندان ازدست‌رفته دارید، بهترین روش برای کاشت دندان‌های جدید استفاده از بریج دندان با پایه ایمپلنت خواهد بود.
روکش دندان جایگزین ایمپلنت
یکی دیگر از روش‌های کاشت دندان بدون ایمپلنت، انجام روکش است. این روش به‌کمک رادیوگرافی و عکس‌های کامپیوتری سه‌بعدی از دندان بیمار انجام می‌شود و پزشک پس‌از معاینه بیمار، ارزیابی فک و استخوان فک و مشاهده این عکس‌ها بهترین مکان را برای کاشت دندان انتخاب می‌کند.
در این روش، پزشک متخصص بدون نیاز به جراحی، برش‌دادن لثه و گذاشتن پایه‌های ایمپلنت می‌تواند دندان را روی لثه قرار بدهد. توجه داشته باشید که این روش تنها در صورتی کاربردی خواهد بود که دندان اصلی شما هنوز سر جای خود باشد که با استفاده از عکس‌های سه‌بعدی و کپی‌برداری از دندان اصلی شما، دندان جدیدی برایتان ساخته می‌شود و بدون نیاز به جراحی در موضع ازپیش‌تعیین‌شده قرار می‌گیرد. این روش به دوره ۶ ماهه اولیه و پس‌از این دوره تقسیم می‌شود که در طول دوره ۶ ماهه، یک روکش موقت و پس‌از گذراندن این دوره کوتاه یک نوع روکش دندان دائمی در دهان شما قرار خواهد گرفت.
پروتزهای دندان ثابت و متحرک (دندان مصنوعی)
روش دیگر کاشت دندان بدون ایمپلنت، استفاده از پروتزهای دندان ثابت و متحرک است که یکی از مقرون‌به‌صرفه‌ترین و کاربردی‌ترین روش‌های کاشت دندان محسوب می‌شود. با استفاده از این روش شما می‌توانید برای جایگزین‌کردن چندین دندان ازدست‌رفته از یک پروتز دندانی ثابت یا متحرک استفاده کنید که جنس پلاستیکی، فلزی یا ترکیبی از این دو دارد.
پروتزهای متحرک بهترین شکل از این دندان‌های مصنوعی هستند که می‌توانید برای تمیزکردنشان آن‌ها را از دهان خود خارج کنید که این یک مزیت فوق‌العاده به شمار می‌آید. توجه داشته باشید که این پروتزها در دوره‌های تقریباً معین باید بررسی و در صورت نیاز تعمیر شوند تا عملکرد خود را در پروسه بلع غذا از دست ندهند.
به‌طورکلی ۲ نوع پروتز دندان وجود دارد که با توجه به شرایط و وضعیت دندان‌های شما پزشک تصمیم نهایی را در مورد استفاده از آن‌ها می‌گیرد. این ۲ روش عبارت‌اند از:
- پروتز کامل دندان: اگر شما تمام دندان‌های هر دو فک خود را از دست داده باشید یا به‌هردلیلی مانند بیماری مجبور به کشیدن تمام دندان‌های خود هستید، پروتز کامل بهترین گزینه برای شما است. در طی این روش، دو پروتز دندان مصنوعی برای فک بالا و پایین شما طراحی می‌شود و می‌توانید به‌راحتی صحبت کنید، غذا بخورید و زندگی روزمره خود را بگذرانید. البته رژیم غذایی شما با وجود پروتز دندان کامل نسبت به روش‌های دیگر محدود خواهد شد.
- پروتز جزئی یا پارسیل: روش دیگر کاشت دندان بدون ایمپلنت با استفاده از پروتزها استفاده از پروتز پارسیل است. اگر شما به‌هردلیلی چند دندان خود را از دست داده‌اید می‌توانید از این روش برای جایگزین‌کردن آن‌ها استفاده کنید. با استفاده از این روش، پزشک دندان مصنوعی مختص به قسمت‌های خالی فک شما را طراحی می‌کند و روی یک پایه فلزی قرار می‌دهد. مطابقت این پایه با رنگ لثه شما نیز به‌کمک یک بخش پلاستیکی مخصوص انجام می‌شود. این پروتز کاملاً متحرک است و برای تمیزکردن می‌توانید آن را از دهان خود خارج کنید.
روش‌های جایگزین ایمپلنت چه مزایایی دارد؟
روش‌های کاشت دندان بدون ایمپلنت مزایای مختلفی دارند که بخشی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- دوره درمان و نقاهت کوتاه‌تر؛
- هزینه کمتر و مقرون‌به‌صرفه‌تر؛
- ظاهر و رنگی طبیعی و درست مشابه با دندان‌های اصلی؛
- تکمیل روند درمان بدون نیاز به جراحی لثه و استخوان فک؛
- ازبین‌بردن ریسک عفونت لثه و خونریزی.
پل دندان (بریج) بهتر است یا ایمپلنت؟
انتخاب بین این دو روش به وضعیت سلامت کلی شما، وضعیت دندان‌ها، بودجه و انتظارات شما بستگی دارد. ایمپلنتها تقریباً دائمی هستند اما هزینه بالاتر، نیاز به جراحی، طول دوران نقاهت طولانی‌تر و نیاز به مدت زمانی بیش از یک سال برای تکمیل روند درمان دارند. در مقابل بریج‌ها طول عمری حدودا ۱۵ ساله، مراقبت سخت‌تر، هزینه مقرون به‌صرفه‌تر، نقاهت کوتاه‌تر و نیاز به مدت زمانی کمتر برای تکمیل درمان دارند. در نهایت شما می‌توانید با مشورت پزشک بهترین روش را انتخاب کنید.
مزایای بریج دندان چیست؟
بریج دندان به‌طورکلی مزایایی برای شما به‌همراه دارد که انتخاب این روش از میان تمام روش‌های کاشت دندان بدون ایمپلنت را منطقی می‌کند. مزایای استفاده از بریج دندان عبارت‌اند از:
- یکی از مزایای مهم استفاده از بریج دندان در مقایسه با روش‌های دیگر مانند پروتزهای دندانی، نگهداری آسان و انجام مراقبت‌های روزانه به‌شکل ساده است. شما برای تمیزکردن پروتزهای متحرک مجبور به خارج‌کردن آن از دهان خود هستید، درصورتی‌که می‌توانید به‌راحتی پل‌های دندانی را با مسواک‌زدن روتین خود تمیز کنید.
- یکی دیگر از مزایای استفاده از بریج دندان ترمیم دندان‌های مجاور در همان جلسات ابتدایی است. در حقیقت اگر قصد استفاده از بریج دندان را داشته باشید و دندان‌های کناری‌تان نیاز به ترمیم، عصب‌کشی، روکش و … داشته باشند ابتدا مشکلشان رفع و سپس برای جای‌گذاری بریج دندان اقدام خواهد شد.
- مزیت مهم دیگر استفاده از بریج دندان این است که دندان‌های سالم شما دچار مشکلاتی از قبیل خمیدگی، شکستگی و … نخواهند شد.
- هزینه جای‌گذاری بریج دندان در مقایسه با روش‌های دیگر به‌خصوص کاشت ایمپلنت بسیار کمتر است.
- بریج‌های دندان از لحاظ رنگ و فرم شباهت بسیار زیادی به دندان‌های طبیعی دارند.
- روند تکمیل درمان با استفاده از بریج بسیار سریع است و برخلاف روش‌های دیگر لازم نیست مدت زمان زیادی بدون دندان بمانید.
معایب پل دندان چیست؟
در کنار مزایای بسیار زیاد کاشت بریج دندان این روش معایبی نیز دارد که البته با رعایت نکاتی می‌توان نمود آن‌ها را کمتر کرد:
- طول عمر بریج دندان از کاشت ایمپلنت کمی کمتر است. بریج‌ها حدود ۱۰ تا ۱۵ سال عمر مفید دارند، درحالی‌که اگر از ایمپلنتها به‌درستی مراقبت شود عمری تقریباً دائمی خواهند داشت.
- کاشت بریج دندان برای جایگزین‌کردن دندان‌هایی کاربردی دارد که در یک ردیف و به‌شکل متوالی از دست رفته باشند.
- ممکن است در مدت‌زمان طولانی به‌دلیل عدم رعایت نکات بهداشتی و مراقبتی، رژیم غذایی نامناسب و … استخوان لثه تحلیل برود.
- به‌دلیل تراش‌خوردن مینای دندان‌های مجاور، حساسیت دندان‌ها افزایش پیدا خواهد کرد.
سخن پایانی
امروزه در مراکز تخصصی و کلینیک‌های معتبر مانند کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت، کاشت دندان بدون ایمپلنت برای بیمارانی که به‌هردلیلی امکان استفاده از این روش را ندارند، انجام می‌شود و شما می‌توانید پس‌از گذراندن معاینات اولیه، مناسب‌ترین روش را انتخاب کنید.
