مراقبت از روکش های دندان به‌طور صحیح و اصولی، کلید موفقیت و طول عمر آن‌ها است؛ اما برای اینکه بیشترین بهره را از روکش‌های دندانی ببرید، لازم است ریزه‌کاری‌ها و اصول مهمی را که باید بعد از نصب روکش رعایت کنید، بدانید. در این مقاله قصد داریم درباره نکات ضروری در مورد روش‌های مراقبت و نگهداری از روکش دندان، توصیه‌های غذایی، عوارض روکش و عوامل مهم در افزایش طول عمر روکش‌های دندان صحبت کنیم. از شما دعوت می‌کنیم با ما همراه باشید.
موارد مهمی که در مراقبت‌های بعد از روکش دندان باید رعایت کنید
مراقبت از روکش های دندان برای اطمینان از ماندگاری آن‌ها بسیار مهم است. شما می‌توانید با رعایت موارد زیر نه‌تنها بر دوام و ماندگاری روکش‌های دندانتان بیفزایید، بلکه به بهینه‌سازی عملکرد آن‌ها نیز کمک کنید:
- مراقب محصولات سفیدکننده دندان باشید. برخی از این محصولات می‌توانند به مواد مورد استفاده برای چسباندن روکش‌ها به دندان آسیب برسانند؛ بنابراین بهتر است قبل‌از استفاده از آن‌ها با دندانپزشک خود مشورت کنید.
- بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. حتما 2 بار در روز مسواک بزنید و روزانه از نخ دندان استفاده کنید تا پلاک و باکتری از اطراف دندان‌ها و لثه‌هایتان جمع نشود. هنگام مسواک‌زدن از مسواک نرم و حرکات دایره‌ای ملایم استفاده کنید. حتماً اطراف خط لثه، در مرز روکش و لثه را به‌آرامی مسواک بزنید.
- علاوه‌بر رعایت بهداشت دهان و دندان در خانه، حتماً برای معاینات منظم به دندانپزشک مراجعه کنید. این موضوع کمک می‌کند تا مطمئن شوید روکش‌ها از سلامت و عملکرد خوبی برخوردارند.
- از مصرف غذاهای سفت یا جویدنی که می‌توانند روکش‌ها را بشکنند، خودداری کنید. وقتی برای اولین بار دندان‌هایتان را روکش می‌کنید، ممکن است دندان‌های شما حساس شوند که طبیعی است و باید پس‌از چند روز برطرف شود. برای کمک به رفع حساسیت، در هفته اول بهتر است از مصرف غذاهای سفت و چسبناک اجتناب کنید. پس‌از آن، می‌توانید به‌تدریج شروع به خوردن غذاهای مختلف کنید. بااین‌حال، اگر مواد خوراکی چسبناک می‌خورید، حتماً بعد از آن مسواک بزنید و درهرصورت، از جویدن یخ یا آب‌نبات‌های سفت خودداری کنید.
- وقتی صحبت از مراقبت از روکش های دندان می‌شود، یکی از مهم‌ترین کارهایی که می‌توانید انجام دهید این است که مقدار زیادی آب بنوشید. این کار به مرطوب نگه‌داشتن دهان و شستشوی هرگونه باکتری از دهان کمک می‌کند. نوشیدنی‌های شیرین و الکلی نیز بهتر است کنار گذاشته شوند؛ چون می‌توانند به کم‌آبی بدن کمک کنند.
- اگر سیگار می‌کشید یا هرگونه دخانیات استعمال می‌کنید، مهم است که قبل‌از نصب روکش‌های دندان، آن را ترک کنید یا مصرف خود را کاهش دهید. استعمال دخانیات و تنباکو می‌تواند مشکلات جدی برای سلامت دهان و دندان شما ایجاد کند و باعث لکه‌شدن و تغییر رنگ دندان‌ها، بیماری‌های لثه و حتی ازدست‌دادن دندان شود. همچنین می‌تواند نصب صحیح روکش را برای دندانپزشک دشوارتر کند.
- دندان قروچه می‌تواند به روکش‌های دندان آسیب برساند و باعث درد فک و سردرد شود. اگر شب‌ها دندان قروچه می‌کنید، با دندانپزشک خود در مورد داشتن نایت گارد برای محافظت از دندان‌ها و روکش‌ها صحبت کنید.
عوامل موثر بر طول عمر روکش دندان
دندان‌های طبیعی دارای لایه مینای ضخیم‌تری نسبت به دندان‌های روکش‌شده هستند؛ بنابراین، مراقبت از روکش های دندان برای افزایش دوام آن‌ها ضروری است. یکی از مهم‌ترین عوامل برای افزایش طول عمر روکش‌ها، داشتن یک رژیم غذایی متعادل است؛ چون غذاها و نوشیدنی‌های شیرین می‌توانند مینای دندان را به مرور زمان فرسوده کنند و باعث پوسیدگی یا تغییررنگ دندان شوند. علاوه‌براین، عادات بدی مانند دندان قروچه، استعمال محصولات تنباکو و نوشیدن بیش‌ازحد الکل نیز می‌تواند باعث آسیب به مواد مورداستفاده در ساخت روکش شود.
مراجعه منظم و هر 6 ماه یک‌بار به دندانپزشک، باعث می‌شود مشکلات روکش دندان قبل‌از اینکه آسیب قابل توجهی رخ دهد، شناسایی شوند و همین موضوع در کاهش هزینه‌های احتمالی درمان نیز موثر خواهد بود. رعایت بهداشت دهان و دندان نیز باعث سلامت دندان‌های مجاور دندان روکش‌شده و ممانعت از پوسیدگی‌های غیرضروری می‌شود.
ازسوی‌دیگر، سلامت ساختار روکش‌های دندان به جای‌گیری مناسب آن‌ها در داخل دهان بستگی دارد. ازاین‌رو، مهم است که از جویدن موادی مانند یخ یا آب‌نبات‌های سخت را که می‌توانند به روکش‌ها آسیب بزنند و آن‌ها را جابه‌جا کنند، خودداری کنید. همچنین، اگر به دندان قروچه مبتلا هستید، برای درمان این عارضه عجله کنید. با رعایت این اصول می‌توانید عمر روکش‌های دندان را بین 5 تا 15 سال افزایش دهید و از داشتن دندان‌هایی زیبا و سالم لذت ببرید.
رعایت نکات غذایی برای مراقبت از روکش های دندان
اکثر انتخاب‌های غذایی روزانه برای روکش‌های دندان بی‌ضرر هستند و به هیچ وجه به آن‌ها آسیب نمی‌رسانند. برخی از غذاها می‌توانند با تسریع روند فرسایش، به‌طور غیرمستقیم به دندان‌ها و محل پیوند روکش‌ها با دندان‌ها آسیب برسانند که لازم است از آن‌ها اجتناب کنید.
مصرف غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی مانند گوجه‌فرنگی، لیمو و نوشابه‌های گازدار می‌تواند به‌آرامی عامل پیوند بین سطح دندان و روکش‌ها را از بین ببرد. این فرآیند فرسایش آهسته ممکن است در کوتاه‌مدت ناچیز به‌نظر برسد؛ اما در نهایت باعث کاهش طول عمر آن‌ها در طول زمان می‌شود؛ بنابراین، بهتر است در خوردن آن‌ها احتیاط شود.
اگر روکش دندان دارید، جویدن غذاهای ترد مانند نان خشک یا سوخاری یا آجیل‌های سفت می‌تواند خطرناک باشد. به‌همین‌دلیل معمولاً برای مراقبت از روکش های دندان توصیه می‌شود که از نان‌ها و تنقلات نرم استفاده کنید. شاید باور نکنید؛ اما اگر مصرف این مواد غذایی را محدود کنید، روکش‌ها به‌طور باورنکردنی انعطاف‌پذیر و ماندگار خواهند بود. مصرف میوه‌ها و سبزیجات سفت مانند هویج یا سیب‌های سفت و نیز گوشت‌های سفت مانند شیشلیک ممکن است باعث عوارض شدید شود.
غذاهای چسبنده مانند آب‌نبات، شکلات، کارامل، تافی و سایر تنقلات چسبنده مشابه می‌توانند به روکش‌های دندان بچسبند. اگر سعی کنید آن‌ها را بدون مراقبت یا احتیاط حذف کنید، این آسیب می‌تواند غیرقابل برگشت باشد؛ بنابراین، بهتر است هنگام مصرف این غذاها اقدامات احتیاطی بیشتری انجام دهید.
روکش‌های دائمی دندان معمولا در برابر لکه مقاوم هستند؛ اما مصرف خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های خاص مانند ادویه‌ها، رب گوجه‌فرنگی، قهوه، چای و … می‌تواند باعث تغییررنگ چسب روکش در دهان شود؛ بنابراین، بهتر است بعد از مصرف این اقلام حتماً مسواک بزنید. توجه داشته‌باشید که روکش‌ها گاهی در هنگام تماس با نوشیدنی‌هایی با درجه حرارت شدید، منبسط و سفت می‌شوند؛ بنابراین بهتر است از نوشیدن چای یا قهوه داغ پرهیز کنید.
چند ساعت بعد از روکش دندان غذا بخوریم؟
بعد از نصب روکش و به محض اینکه احساس کردید اثرات مواد بی‌حس‌کننده دندان از بین رفته است، می‌توانید غذا بخورید.
عوارض روکش دندان
یکی از عوارض رایج روکش دندان، حساسیت دندان است. برداشتن مقدار کمی از مینای دندان در طول فرآیند آماده‌سازی، می‌تواند عاج زیرین را در معرض دید قرار دهد و منجر به افزایش حساسیت به دماهای گرم و سرد شود. این ناراحتی می‌تواند موقتی باشد یا برای مدت طولانی باقی بماند. یکی دیگر از عوارض احتمالی روکش، تحریک یا التهاب لثه است. نصب نادرست روکش می‌تواند باعث تحریک در امتداد خط لثه و در نتیجه قرمزی، تورم و ناراحتی شود. این مشکل را می‌توان با تنظیم روکش‌ها یا استفاده از دارو برای کاهش علائم برطرف کرد. علاوه‌براین، روکش‌های دندانی تخریب‌ناپذیر نیستند و ممکن است در طول زمان به‌دلایل مختلف ترک بخورند و نیاز به تعویض یا ترمیم پیدا کنند.
در صورت شل‌شدن یا درآمدن روکش موقت چه باید کرد؟
مراقبت از روکش های دندان علی‌رغم ماندگاری طولانی، باز هم لازم است. به‌عنوان مثال، بازکردن در بطری با دندان‌ها پس‌از نصب روکش می‌تواند به آن‌ها آسیب برساند. اگر روکش دندان شما به هر دلیلی شل شد یا افتاد، در مرحله اول، ارزیابی دقیق وضعیت ضروری است. اگر روکش فقط شل شده اما دست‌نخورده باقی مانده است، ممکن است نیاز به ترمیم، چسباندن مجدد و یا تعویض داشته‌باشد؛ اما اگر به‌طور کامل افتاده باشد، باید اقدامات جامع‌تری انجام شود. در هر دو صورت، لازم است به دندانپزشک متخصص مراجعه کنید.
با روکش افتاده دندان چه باید کرد؟
افتادن روکش دندان غیرطبیعی نیست و حتی می‌توان گفت یک اتفاق رایج برای بسیاری از افراد است. بااین‌حال، بعد از افتادن روکش، چه به‌دلیل فرسودگی طبیعی اتفاق بیفتد یا در اثر حادثه باشد، این سوال مطرح می‌شود که با آن باید چکار کرد. در صورت مواجهه با این وضعیت، گزینه‌های مختلفی وجود دارد. یکی از اقدامات در این زمان این است که اگر روکش دندان از فلزات گرانبها مانند طلا یا نقره ساخته باشد، می‌توانید آن را نگه دارید و یا برای ترمیم مجدد نزد دندانپزشک ببرید؛ اما اگر تصمیم به دور انداختن روکش دندان دارید، باید این را بدانید که روکش‌های دندان حاوی موادی هستند که در صورت عدم دفع صحیح برای محیط‌زیست مضر محسوب می‌شوند. بسیاری از مطب‌های دندانپزشکی برنامه‌های بازیافتی دارند که بیماران می‌توانند روکش‌های قدیمی خود را برای دفع مناسب برگردانند.
بااین‌حال، مهم‌ترین اقدام در زمان افتادن روکش دندان، مشورت با دندانپزشک در مورد چسباندن مجدد روکش است. در برخی موارد، اگر تاج آسیب ندیده باشد و به‌خوبی روی دندان قرار گیرد، ممکن است بتوان آن را دوباره روی دندان چسباند؛ بنابراین، بهتر است بلافاصله بعد از افتادن دندان به دندانپزشک مراجعه کنید و تصمیم نهایی را بعد از مشورت با متخصص این حوزه بگیرید.
سخن پایانی
لبخند زیبا اغلب به یک شکوفه تشبیه می‌شود که هر دندان مانند یک گلبرگ از کل آن است. روکش‌های دندان عناصری موثر برای پوشاندن نواقص دندانی مانند دندان‌های کج، آسیب‌دیده یا پوسیده هستند و به آن‌ها استحکام و ثبات می‌بخشند و درعین‌حال، ظاهر طبیعی مینای دندان را نیز حفظ می‌کنند. در این میان، مراقبت از روکش های دندان می‌تواند به طول عمر و ماندگاری لبخند زیبای شما بیافزاید. تیم دندانپزشکان کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت در روزهای مختلف هفته آماده هستند تا به ارائه انواع خدمات مشاوره و درمان‌های تخصصی به مراجعان و بیماران عزیز بپردازند. برای گرفتن نوبت یا دریافت مشاوره می‌توانید به سایت کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت مراجعه کنید.
