پروتز دندانی چیست؟

روکش یک واحدی دندان

روکش تک واحدی به پروتز دندانی گفته می‌شود که برای دندان‌هایی که دچار تغییر رنگ شده‌اند اما به لحاظ فرم و ساختار سالم هستند، استفاده می‌شود. این روکش‌ها معمولا به‌صورت تکی برای یک دندان آسیب‌دیده به کار می‌روند. بیشترین کاربرد روکش تک واحدی برای دندان‌های عصب‌کشی شده و پر شده است که بعد از درمان ریشه و ترمیم، روی دندان سوار می‌شود. برای کاشت این روکش، ابتدا دندان توسط دندانپزشک تراش خورده و بعد از قالب‌گیری و ساخته شدن روکش در لابراتوار، روی دندان بیمار چسبانده می‌شود.

بریج دندان

هنگامی که یک یا چند دندان بیمار ازدست‌رفته باشد، بریج دندان برای پر کردن شکافی که در اثر از دست‌دادن دندان‌ها ایجاد شده است، به‌کار گرفته می‌شود. بریج معمولا پروتز دندانی است که در هر دو انتهای شکاف به دندان‌های طبیعی متصل می‌شود و ممکن است از یک یا چند دندان مصنوعی به نام پونتیک ساخته شود. در برخی موارد، برای امنیت و ثبات بیشتر، ممکن است بریج به ایمپلنت متصل شود. بریج معمولا از سرامیک ساخته می‌شود تا شبیه دندان‌های طبیعی به نظر برسد. یک بریج خوش‌ساخت می‌تواند برای چندین دهه دوام بیاورد.

انواع پروتز متحرک دندان چیست؟

پروتزهای متحرک، دستگاه‌های مصنوعی هستند که روی لثه‌ها قرار می‌گیرند و مانند دندان‌های طبیعی به نظر می‌رسند و عمل می‌کنند. به آن‌ها دندان مصنوعی نیز می‌گویند. رایج‌ترین انواع پروتز متحرک شامل موارد زیر است:

• پروتزهای کامل جایگزین کل دندان‌ها که باید روزانه برای تمیز کردن برداشته شوند.
• پروتزهای جزئی متحرک جایگزین برخی از دندان‌ها
• پروتزهای نگهدارنده ایمپلنت که روی ایمپلنت‌ها چسبانده می‌شوند اما باید برای تمیز کردن روزانه برداشته شوند. به آن‌ها دندان مصنوعی اسنپ‌آن‌اسمایل نیز می‌گویند.
• نوع دیگری از دندان مصنوعی فلیپر نام دارد که پروتزهای جزئی موقتی هستند و جایگزین ۱ یا ۲ دندان می‌شوند. آن‌ها از موادی با دوام کمتر نسبت به پروتزهای پارسیل معمولی ساخته می‌شوند.

پروتز پارسیل

یکی از راه‌حل‌های جایگزینی دندان‌های ازدست‌رفته، پروتز پارسیل است. پروتز پارسیل مانند پروتزهای معمولی (یا یک مجموعه کامل) عمل می‌کند، با این تفاوت که می‌تواند به دندان‌های طبیعی که هنوز در قسمت بالایی یا پایینی لثه وجود دارند، بچسبد. این پروتز می‌تواند هم مشکل عملکردی (جویدن و گاز گرفتن) و هم مشکل زیبایی (ظاهر) را حل کند. پروتز پارسیل معمولا شامل یک یا چند دندان مصنوعی است که بر روی پایه پلاستیکی یا فلزی قرار می‌گیرند که به رنگ صورتی است تا با رنگ سقف دهان مطابقت داشته باشد. این پروتزهای جزئی، متحرک هستند و نیاز به تمیزکردن منظم دارند.

اوردنچر (over denture)

یکی از رایج‌ترین شکایاتی که درباره دندان مصنوعی شنیده‌ می‌شود این است که دندان مصنوعی آن‌ها در جای خود ثابت باقی نمی‌ماند. این مساله برای شخصی که آن را تجربه می‌کند بسیار آزارنده و خجالت‌آور است. اوردنچر یک راه‌حل عالی برای رفع این مشکل فراهم می‌کند. اوردنچرها با چسبیدن به ایمپلنت‌های دندانی آن‌ها را در جای خود نگه می‌دارند و اغلب توسط افرادی انتخاب می‌شوند که علیرغم داشتن استخوان کافی برای حمایت از ایمپلنت‌های دندانی، تعداد زیادی دندان ازدست‌رفته دارند و نمی‌توانند تحت ترمیم کامل دهان قرار بگیرند. با وجود اوردنچرها هنگامی که ایمپلنت‌ها در استخوان فک فرد محکم می‌شوند، می‌توان روکش‌ها را به‌راحتی و در مواقع ضروری جدا کرد، اما در حین صحبت کردن، جویدن و غذا خوردن آن‌ها را در جای خود محکم نگاه داشت.

اوردنچرها باید به‌طور روزانه برداشته و تمیز شوند تا باکتری‌هایی که باعث بوی بد دهان، عفونت و ایجاد پلاک می‌شوند، از بین بروند. اگرچه افرادی که اوردنچر دارند دندان واقعی ندارند، اما مهم است که بافت‌های دهان‌شان عاری از عفونت باشد، چون عفونت می‌تواند باعث شل‌شدن اوردنچر، تحلیل استخوان و بیماری‌های مزمن شود.